Joe Biden ndiye mtu pekee anayeweza kumuondoa Donald Trump ambaye anawania miaka minne zaidi katika Ikulu ya White House.
Makamu wa rais wa Barack Obama amechaguliwa rasmi kama mgombea wa Chama cha Democratic kwa uchaguzi wa urais wa Novemba.
Kwa wafuasi wake yeye ni mtaalamu wa sera za kigeni na mzoefu wa miongo kadhaa Marekani, katika kuhutubia umma kwa haiba rahisi inayeweza kufikia watu wa kawaida.
Biden ni mtu ambaye jasiri aliyepitia majanga makubwa katika maisha yake.
Kwa wakosoaji wake yeye ni mtu aliye juu-ya-kilima anayepambana kupata ushawishi.
Je! ana vigezo vinavyohitajika kumuondoa Trump madarakani?
Ni mzungumzaji sana
Biden si mgeni katika kampeni – alianza kuwa seneta mnamo 1973 (miaka 47 iliyopita) na kampeni yake ya kwanza ya urais ilianza mnamo 1987 (miaka 33 iliyopita).
Ni mtu anayependa kuzungumza sana mbele ya umati, anazungumza haraka sana..anaweza kumaliza kampeni kabla ya muda wa kumaliza.
Kwenye mikutano ya hadhara alianza kudai: “Wazee wangu walifanya kazi katika migodi ya makaa ya mawe kaskazini mashariki mwa Pennsylvania” na kwamba alikuwa na hasira hawakupata fursa katika maisha waliyostahili.
Lakini hakuna hata mmoja wa ndugu zake ambaye alikuwa mchimbaji wa makaa ya mawe – alikuwa ameiba maneno hayo kutoka kwa hotuba ya mwanasiasa wa Uingereza Neil Kinnock, ambaye jamaa zake walikuwa wachimbaji.
Na hiyo ilikuwa ya kwanza tu kati ya mengi ya yale yaliyojulikana kama “Mabomu ya Joe”.
Akijisifu juu ya uzoefu wake wa kisiasa mnamo 2012 aliwaambia umati: “Jamani, naweza kuwaambia nimewajua marais wanane, watatu kati yao nimekuwa na uhusiano nao wa ukaribu,” kwa bahati mbaya akimaanisha alikuwa akifanya mapenzi nao badala ya kuwa marafiki wa karibu tu.
Akiwa makamu wa rais Obama,mnamo 2009 aliwapa watu hofu kwa kudai kuwa kulikuwa na “asilimia thelathini ya kushindwa katika uchumi”.
Na labda alikuwa na bahati ya kuchaguliwa kuwa mgombea mwenza wa rais mweusi wa kwanza baada ya kumuelezea Barack kuwa wa ajabu “Mwafrika wa kwanza wa Marekani mwerevu, msafi na muonekano mzuri”.
Licha ya maoni hayo, msaada wa Biden kati ya wapiga kura weusi umekuwa mkubwa sana wakati wa kampeni ya urais ya sasa, lakini hivi majuzi kumekuwa na gumzo kwenye kipindi kilichoendeshwa na mtangazaji wa redio mwenye asili ya Afrika, Charlamagne Tha God kiliibua taharuki baada ya kudai: “Ikiwa unapata shida kujua utampigia nani kura kati yangu na Trump, basi wewe sio mweusi. “
Sentensi hiyo moja ilianzia kwenye chombo cha habari, na kusababisha timu yake kujaribu kupunguza wazo kwamba hathamini kura za watu weusi.
Mkutano wa zamani wa kampeni
Lakini kuna upande wa ujuzi wake wa kuongea – katika ulimwengu wa wanasiasa wanaoweza sana kama roboti ni miongoni mwao ingawa yeye huonekana kama mtu halisi.
Anasema katika kumbukumbu ya kigugumizi cha utoto , yeye ni mtu asiyependi kusoma kwa kufuata muongozo bali anazungumza kutoka moyoni.
Biden anaweza kufanya kampeni na kutoa hotuba kwa wafanyakazi ambayo haijawafurahisha umati wa watu lakini baada ya hapo akawashika mikono, kupiga makofi na kupiga picha nao kama nyota ambaye ameibua ushindi.”Yeye huwaleta na kuwakumbatia,” Waziri wa zamani wa Marekani na mgombea urais John Kerry aliliambia jarida la New Yorker.
“Ni mwanasiasa mjanja sana, na yote ni ya kweli. Hakuna hata moja imewekwa. “
Lakini jinsi anavyowapata na kuwagusa sana imekuwa ni shida.
Madai dhidi yake
Wanawake nane walijitokeza mwaka jana kumshtaki Biden kwa kuwagusa, kuwakumbatia au kuwabusu, na vituo vya habari vya Marekani vilitumia njia za karibu-na-kibinafsi za kuwasiliana na wanawake kwenye hafla za umma – ambazo wakati mwingine alionekana ni pamoja na kunusa nywele zao.
Bwana Biden aliahidi kuwa makini zaidi wakati anapokutana na umma.
Mnamo Machi, Tara Reade, alidai kuwa Biden alimnyanyasa kingono miaka 30 iliyopita, wakati alipokuwa akifanya kazi kama msaidizi katika ofisini yake.
Biden amekana madai hayo na kampeni yake ilitoa taarifa ikisema: “Hii haikutokea kabisa.”
Wanademokrasia wanaotetea matumaini yao ya urais wataonyesha kuwa zaidi ya wanawake kumi wamemshtaki hadharani Rais Trump juu ya visa vya unyanyasaji wa kijinsia, lakini je! Kweli unaweza kupunguza aina hii ya tukio kuwa mchezo wa nambari?
Tangu harakati ya #MeToo ilipozuka, Wanademokrasia – pamoja na Biden – wamekuwa wakisisitiza kwamba jamii inapaswa kuamini wanawake, na majaribio yoyote ya kupunguza madai dhidi yake huwaacha wanaharakati wengi wasiwasi sana.
Katika mahojiano ya hivi karibuni ya Runinga, Reade alisema: “Wapenzi wake wamekuwa wakisema mambo ya kutisha sana juu yangu kwenye mitandao ya kijamii, lakini kuna kiwango cha unafiki na kampeni hiyo ikisema imekuwa salama – haijakuwa salama,” Kampeni ya Biden imekataa dai hili.
Kuzuia kurudia makosa yaleyale
Shida ingawa imekuwa hapo zamani, wafuasi wa Biden wanatarajia mtindo wake – mdogo na asiyejitenga, mwenye joto na watu wa kawaida – atamzuia asiingie katika mtego sawa na wagombeaji wengi wa urais wa Kidemokrasia wa zamani.
Ana uzoefu mkubwa huko Marekani – zaidi ya miongo mitatu katika Seneti na miaka nane kama makamu wa rais wa Obama – lakini aina hii yawasifu mrefu hausaidii kila wakati.
Al Gore (miaka nane katika Baraza la Wawakilishi, miaka nane katika Seneti, miaka nane kama makamu wa rais), John Kerry (miaka 28 katika Seneti) na Hillary Clinton (miaka nane kama mke wa rais, miaka nane katika Seneti) wote alishindwa kuwapiga wapinzani wasio na uzoefu wa Republican katika mbio za hivi karibuni za urais.
Mashabiki wa Biden wanatumai tabia yake ya chini zaidi inamaanisha hatapata shida sawa.
Zaidi ya mara moja, Wamarekani wamethibitisha kwamba watampigia kura mgombea huyo ambaye anadai kuwa sio mtu wa ndani wa Washington lakini badala yake anaelekea Ikulu ya White House kutikisa uanzishwaji wa kisiasa.
Na hicho ni kitu ambacho karibu haiwezekani kwa Biden kudai, baada ya kutumia karibu miaka hamsini katika siasa za kiwango cha juu.
Na rekodi yake ndefu inaweza kutumika dhidi yake.
Historia ndefu
Biden amehusika au kusema kitu juu ya kila tukio kuu katika miongo michache iliyopita, na maamuzi hayo hayawezi kuonekana mazuri sana katika hali ya sasa ya kisiasa.
Mnamo miaka ya 1970, alijiunga na ubaguzi wa kusini kupinga tabia ya kusafirisha watoto kwenda shule katika vitongoji vingine ili kujumuisha shule za umma.
Hii imekuwa ikitumiwa mara kadhaa kumshambulia wakati wa kampeni hii.
Republican wanapenda kusema kwamba Robert Gates, katibu wa ulinzi wa Obama, alisema Biden “haiwezekani kupenda” lakini alikuwa “amekosea karibu kila sera kuu ya kigeni na suala la usalama wa kitaifa kwa miongo minne iliyopita”.
Matumaini ya Kidemokrasia yanaweza kutarajia mengi zaidi wakati kampeni inaendelea.
Janga la familia
Kwa kusikitisha kwa Biden moja ya sababu anaonekana kuwa mbali kuliko wanasiasa wengi ni kwa sababu ameguswa na jambo moja ambalo linatuathiri sisi sote – kifo.
Alipokuwa akijiandaa kuapishwa, muda mfupi baada ya kushinda uchaguzi wake wa kwanza wa Seneti, mkewe Neilia na binti yake Naomi walifariki katika ajali ya gari ambayo pia iliwaumiza wanawe wawili, Beau na Hunter.
Beau baadaye alikufa kwa uvimbe wa ubongo mnamo 2015, akiwa na miaka 46.
Kupoteza watu wengi karibu naye mdogo sana kumemfanya Biden kuelezewa na Wamarekani wengi – kuonyesha kwamba licha ya nguvu yake ya kisiasa na utajiri bado ameguswa na mabaya kama hayo maishani ambayo wanakabiliwa nayo.
Lakini sehemu ya hadithi ya familia yake ni tofauti sana, ile ya mtoto wake mwingine Hunter.
Nguvu, rushwa na uongo?
Hunter alikua wakili na mshawishi kabla ya maisha yake ya kibinafsi kudhibitiwa.
Mkewe wa kwanza alitaja utumiaji wake wa dawa za kulevya, pombe na vilabu vya kuvua nguo kwenye karatasi zao za talaka na akatupwa nje ya hifadhi ya Jeshi la Wanamaji la Marekani baada ya kupimwa na kukutwa na dawa za kulevya.
Alikiri kwenye jarida la New Yorker kwamba wakati mmoja alipewa almasi na tajiri wa nishati wa China, ambaye baadaye alichunguzwa na mamlaka ya Beijing juu ya mashtaka ya ufisadi.
Njia inayozidi kuongezeka ya umma Hunter amejumuisha maisha ya faragha (mwaka jana alioa mkewe wa pili, wiki moja baada ya kukutana naye) wakati akipata pesa nyingi imeleta vichwa vya habari vibaya kwa baba yake.
Mahusiano na mataifa ya nje
Hapo awali alikuwa mwenyekiti wa kamati ya uhusiano wa kigeni ya Seneti na amejigamba kwamba “amekutana na kila kiongozi mkuu wa ulimwengu katika miaka 45 iliyopita”.
Wakati hii inawahakikishia wapiga kura kuwa ana uzoefu wa kuwa rais, ni ngumu kutabiri jinsi rekodi yake katika eneo hilo itakavyocheza na wapiga kura.
Kama siasa zake nyingi, inaweza kuelezewa kuwa ya wastani.
Alipiga kura dhidi ya Vita vya Ghuba ya 1991, kisha akiunga mkono uvamizi wa 2003 wa Iraq, lakini akawa mkosoaji wa ushiriki wa Merika huko.
Kwa kawaida alikuwa mwangalifu, alimshauri Obama dhidi ya kuanzisha uvamizi wa vikosi maalum kilichomuua Osama Bin Laden.
Kwa kushangaza, inaonekana kiongozi wa al-Qaida hakumfikiria sana Biden.
Nyaraka zilizopatikana na kutolewa na CIA zilionyesha kuwa Bin Laden aliwaamuru wauaji wake wamlenga Obama lakini sio makamu wa rais wa wakati huo, kwani aliamini “Biden hajajiandaa kabisa kwa wadhifa huo [wa urais], ambao utasababisha Marekani kuingia katika mgogoro.
Maoni ya Biden hayakubaliki sana na wanaharakati wengi wapya katika Chama cha Democratic , ambao wanapendelea maoni kali ya kupambana na vita ya wapenzi wa jinsia moja.
Lakini pia, Wamarekani wengi waliomshangilia Rais Trump kwa kuuawa kwa jenerali wa Irani Qasem Soleimani mnamo Januari.
Mipango yake na sera zake zinafuata mpango kama huo, ambao unakwaza wanaharakati wengi wa Democratic ila kuna wastani wa kutosha wa wapiga kura
Na mnamo Novemba watu sio lazima kupiga kura zao kwa shauku, inabidi wampiga kura yeye tu.
Kushinda au kushindwa
Kura zimeendelea kumuweka Biden karibu alama tano hadi 10 mbele ya rais Trump katika mbio za Ikulu, lakini uchaguzi ambao unatarajia kufanyika Novemba bado uko mbali, na hakika kutakuwa na vita vikali mbeleni.
Wagombea hao wawili tayari wamekabiliana juu ya kuunga mkono maandamano ya kulaani vurugu za polisi dhidi ya Wamarekani weusi, na jinsi serikali inavyoshughulikia mlipuko wa virusi vya corona.
Hata barakoa zimekuwa suala la kisiasa, na Biden mara nyingi anaonekana kwenda mbali ili kupigwa picha akiwa amevaa moja, wakati Trump amechukua msimamo mwingine.
Lakini zaidi ya uporaji mdogo na usimamizi wa picha za kampeni za kisiasa kuna mambo makubwa zaidi yaliyo hatarini.
Ikiwa Biden atashinda itakuwa wakati wa taji la taaluma ndefu na ya kushangaza ya kisiasa; ikiwa atashindwa itampa miaka minne zaidi mtu ambaye anafikiria “kabisa, hana sifa kabisa kuwa rais wa Marekani” – ambaye “hawezi kuaminiwa”.
Miaka michache iliyopita, akifikiria ikiwa ataingia kwenye kinyang’anyiro cha urais 2016, Biden alisema: “Ninaweza kufa mtu mwenye furaha bila kuwa rais.”
Hiyo sio kesi tena.
The post Mfahamu Joe Biden kiundani, mgombea anayedhaniwa kumuondoa Trump madarakani appeared first on Bongo5.com.